YETIM: RAHMET VE BEREKET VESILEMIZ Darüssafaka; öksüz ve yetim Müslüman çocuklari okutmak için Cemiyyet-i Tedrisiyye-i Islamiyye tarafindan 1873 yilinda Istanbul’da açilan mektep. Darüleytam; Balkan ve I. Dünya savaslarinda kimsesiz kalan çocuklari barindirmak ve bir meslek edindirmek amaciyla 1914 yilinda kurulan müesseselerin adi. Yakin tarihimizden iki mühim kurumunun niçin kurulduklarini, hangi faaliyeti yürüttüklerini birer cümleyle andik. Yetimler ve yetimlik tarihte, geçmiste kalmadi. Maalesef bugün daha da büyük bir toplumsal meseleye dönüstü. Islam âlemindeki iç çatismalar, isgaller, savaslar her gün yüzlerce çocugun yetim veya öksüz kalmasina sebep oluyor. Islam bu hususta son derece hassas, son derece duyarlidir. Resulullah Efendimiz yetim ve öksüz olarak büyümüstür. Bizlere düsen mazlum ve magdur yetimleri sahiplenmek, onlara bir hayat hakki tanimaktir. Sadece devletin veya devletlerin vazifesi degildir yetimlere sahip çikmak. Bugünkü imkanlar çerçevesinde sivil toplum kuruluslariyla, vakiflarla, derneklerle, bireysel çaba ve gayretlerle yetimlerin ellerinden tutmali, insani sartlarda onlarin da güzel bir kul olarak yasamalarina var gücümüzle destek olmaliyiz. Bizim hayattaki yüz akimiz sahip oldugumuzu zannettigimiz servetimiz, villalarimiz, hesap cüzdanlarimiz, apartmanlarimiz, lüks arabalarimiz, altinlarimiz olamaz degil mi? Bizler, Allah’in kulu Resulullah’in ümmetiyiz. Rabbimizin bizlere lütfettigi her imkani yine O’nun (cc) yolunda candan ve gönülden kullaniriz, sarf ederiz. Bizim mesuliyetimiz sadece kendi çocuklarimizla sinirli degildir. Bilakis Islam ümmetinin ve hatta bütün mazlum ve magdur insanlarin yardimina kosmakla, onlarin yaralarini sarmakla mükellefiz. Bütün bu çabalarin sadece maddi yardimi ve boyutu degil her cephesi önemlidir. Yetim ve öksüzlerin barinmasi, egitimi, meslek sahibi olmalari, evlenmeleri, hayatin içinde yer almalari son derece mühimdir. Kadir gecesini ve Ramazan bayramini idrak ettigimiz günlerde dualarimizdan, düsüncelerimizden, hayir ve hasenatimizdan yetimleri eksik etmeyelim. YETIMLER VE YETIMLERIN INCISI: MUHAMMED MUSTAFA (SAS) PROF. DR. SÜLEYMAN ULUDAG Ergenlik çagina gelmeden babasi vefat eden çocuga yetim (çogulu: eytam, yetama) denir. Türkçedeki karsiligi öksüzdür. Insan türünde babasi vefat edene yetim ve öksüz dendigi halde hayvan cinsinde anasi ölen yavrulara yetim denir. Daha sonraki dönemlerde ve fikihta yetim kavrami, ergenlik çagina gelmeden annesi vefat edenleri de kapsayacak sekilde genislemistir. Yeni dogan bebeklerin ve çocuklarin anneli ve babali büyümeleri güzel bir sey olmakla beraber bülug çagi dedigimiz ergenlik dönemine gelmeden ya babasini veya annesini ya da her ikisini kaybedenlerin sayilari da az degildir. Bu durumda ister oglan ister kiz olsun yetimdir, öksüzdür. Yetimin sözlük anlami yalnizliktir. Yetimler kendilerine bakacak, gözetecek, koruyacak, yetistirecek ve sahip çikacak anne veya babasini ya da her ikisini kayip ettiklerinden, kimsesiz ve yalniz kaldiklarindan yetim ismi almislardir. Dolayisiyla bu durumdaki öksüzlerin din, ahlak ve hukuk yönünden özel bir statüleri vardir. Yetimler en eski tarihlerden itibaren günümüze gelinceye kadar istisnasiz bütün toplumlarda ve kavimlerde görülen beseri bir olgudur. Bütün toplumlarda yetimlere merhamet ve sefkat gözüyle bakan ve kendilerine sahip çikan, onlari yalniz birakmayan insafli ve akl-i selim sahibi kisiler çogunlukta olmakla beraber o kimsesiz ve korumasiz yavrulari küçümseyen, asagilayan, haklarini çigneyen, ezen, sömüren ve istismar eden acimasiz, zalim, gaddar, menfaatperest, serefsiz ve vicdansizlar da az degildir. Bu yüzden yetimleri onlara karsi korumak için din, ahlak, hukuk ve iktisat alanlarinda birtakim tedbirler alinmistir. Semavi ve Ilahi dinlerin kutsal kitaplarinda yetimlerle ilgili tedbirler, konular ve hükümler epeyi yer tutar. YETIMLERE YURT OLALIM PROF. DR. IBRAHIM BAZ Peygamberlerin hayatlari, gönderildikleri toplumlari tüm kötülüklerden korumak ve kurtarmak, onlara güzellikleri göstermek gayretiyle geçmistir. Her bir peygamberin bizzat uygulayarak ümmetine ögrettigi bu sorumluluk bilinci, iman etmenin en temel ilkelerinden biridir. Inanmak, bencilligi birakarak, peygamberler gibi baskalarinin da derdiyle dertlenmeyi ve her birini bir emanet gibi görmeyi gerektirir. Kâmil bir mü’min için yalniz kendi cani degil; ailesi, komsusu, akrabasi, din kardesi ve hatta bütün insanoglu bir emanettir. Bu baglamda dini bir kavram olan mükellef olmanin anlami, sadece ibadetlerle sinirlari degildir; hayatin bütün alanlarini kusatan bir sosyal sorumluluk bilincine sahip olmayi da içerir. Bu üstün sorumluluk bilinci, kendi dininden olsun veya olmasin yeryüzünün tamaminda mazlum olmus ve magdur edilmis imdat dileyen veya buna bile mecali olmayan tüm insanlara imkan ölçüsünde el uzatmayi, yardim etmeyi, en azindan dua etmeyi gerektirir. Bu hususta yapilacak yardimin önceligini, yardim edecek kisinin imkanlari ve yardim edilecek kisinin içinde bulundugu durumun aciliyeti belirler. Bu perspektiften bakildiginda günümüzde insanligin kanayan yarasi Gazze’dir. Dolayisiyla bugün için öncelik Gazze’ye aittir. Çünkü Gazze, dünyanin neresinde yasarsa yasasin, insafi olan herkesin vicdanini sizlatip ayaga kaldiracak kadar görünür bir acidir. Gazze’nin acisi ve yasadigi zulüm, insanlari yeniden insan ve gerçek Müslüman olmaya davet eden açik bir uyaricidir. Gazze’nin acisi en çok da henüz hayat denen yolun basinda ve olandan bitenden habersiz yetim ve öksüz kalan çocuklarin yüzlerine yansimaktadir. Basta Gazze’nin yetimleri olmak üzere aslinda bütün yetim ve öksüzler kendilerine uzanacak merhamet sicakliginda bir el beklemektedir. Unutmamak gerekir ki yetimler kendilerine uzanacak bir ele muhtaç oldugu gibi, manen iyilesmek isteyen her insan da yetimlere muhtaçtir. Yazilarin tamami derginin Nisan 2024 sayisinda.