Insanin beslenme, barinma, uyuma ve cinsellik gibi temel ihtiyaçlari yaninda gerek psikolojik yani bireysel gerek sosyal bazi istek, ihtiyaç ve arzulari dolayisiyla da zaaflari söz konusudur. Psikolojik zaaflari arasinda sayabilecegimiz ümit ve korku, ölümsüzlük arzusu, acelecilik, kiskançlik, cimrilik, nankörlük, öfke ve kizginlik, dünya sevgisi, makam sevgisi, süphecilik, tembellik, ümitsizlik, inatçilik, hirs, bencillik, ciddiyetsizlik, basiretsizlik, heva, sefeh, israf gibi hususlarin bir kismi fitrîdir bir kismi da sonradan elde edilir. Yine bir kismi fitrî, bir kismi ise sonradan olusan cehalet, taklit, zulüm, kan dökmek, kibir, giybet, ayiplama, iftira, koguculuk, fitne, haset, riya, kabalik, hainlik ve azginlik gibi hususlar ise sosyal zaaflari arasinda sayilabilir. Ihtiyaçlarimiz dünya hayatindaki varligimizin mesru çerçevesini çizer. Istek ve arzularimiz ve buna bagli olusan zaaflarimiz ise mesru dairenin disina çikmak demektir. Bütün bu olumsuzluklardan kurtulmanin yolu riyazet yani nefsle mücadele etmek ve onu terbiye etmektir. Çünkü nefs, her insan tekinin içinde yerlesik vaziyette bulunan ve gayr-i mesru istek ve arzularimizin kaynagini teskil eden büyük bir kuvvettir.

(Yazinin tamami derginin 129. sayisinda.)