Kudüs, yeryüzündeki tevhid mücadelesinin tarihi ve sembolüdür. Kelime manasi itibariyla temiz, bereketli ve mukaddes demektir. Yahudilik, Hristiyanlik ve Islam dini açisindan birçok ortak deger tasimaktadir. Yahudiler için Yerusalem, Hristiyanlar için Jeruselam, Müslümanlar için Kuds-i Serif yani baris ve esenlik yurdudur. Tarih itibariyle MÖ 5000 yilindan öncesine kadar geçmisi olan Kudüs, sanki peygamberler tarihinin özeti ve mücessem halidir. Birçok peygamberin ortak mirasidir. Ayrim yapmaksizin bütün peygamberlerin Allah’in kulu ve elçisi olduguna iman eden Müslümanlar Kudüs’ü, Hazret-i Adem’den Hazret-i Muhammed’e (sas) kadar devam eden tevhid davasinin sancagi olarak görür ve bizim Kudüs olarak kabul ederler.
Kudüs, tevhid yolcularinin eman ve emanetindedir. Çünkü Kudüs, Hazret-i Ibrahim’in Harran’dan hicret ettigi ve el-Halil bölgesine yerlestigi kutsal mekanin adidir. Hazret-i Ibrahim gibi, onun neslinden gelen Hazret-i Ishak, Hazret-i Yakup, Hazret-i Yusuf ve esi Sare’nin mezarinin bulundugu sehirdir.
Hazret-i Lut’un gençlik yillari Kudüs’te geçmistir. Hazret-i Musa ve Hazret-i Harun Israilogullariyla Misir’dan çikip Kizildeniz’i geçtiklerinde Allah onlara kurtulus ve selam diyari olarak Kudüs’e gitmelerini isaret etmistir. Hazret-i Musa bu sehirde vefat etmistir ve mezari bu sehirdedir. Hazret-i Zekeriya ve Hazret-i Yahya’nin acimasizca katledilmeleri, bu sehrin hafizasinda önemli bir yer tutmaktadir. Hasili Kudüs denilen 144 dönümlük alan, onlarca dini eserin ve peygamber kabrinin bulundugu, yüzlerce alimin ve arifin kalbinin attigi ve mezarinda yattigi, adi gibi kutsal bir sehirdir.
Hazret-i Meryem, bu sehirde yasamis ve Ilahi gidalarla bu sehirde beslenmistir. Hazret-i Isa babasiz olarak mucizevi sekilde bu sehirde dogmustur. Onun dogdugu mekan, daha sonra Dogus kilisesi haline getirilmis ve bu kilise Rum, Ortodoks, Katolik, Ermeni, Gregoryan kiliseleri arasinda paylasilmistir.
Dinlerin ve medeniyetlerin kavsaginda olmasi itibariyla Kudüs’te çok farkli din, irk, mezhep ve etnik kökenden insan yasamistir. Müslümanlardan baska, Yahudi, Hristiyan, Arap, Türk, Süryani, Yakubi, Ermeni, Rum, Melkiti, Frenk, Gürcü, Maruni, Kipti, Habesi, Keldani, Ortodoks, Katolik, Ermeni, Gregoryan bunlardan bazilaridir.

(Yazinin tamami derginin 91. sayisinda.)