el-Basir (cc)
Ahmet Edip Basaran

Çagimiz görüntünün ve görselligin kusatmasi altinda yasadigimiz bir gözetlenme çagi. Kadim zamanlardan bugüne, görüntü araçlarinin böylesine hoyratça ve acimasizca kullanildigi bir dönem yok. Medya araçlarindan akilli telefonlara, fotograf makinelerinden 7/24 çalisan mobese kameralarina degin her yanimiz yöremiz bu görüntü araçlariyla dolu. Göz, bir sembol olarak devasa bir izleme/gözetleme kulesinin can alici uzuvlarindan biri günümüzde. Insanlarin evlerine kadar girip onlari sürekli gözetleyen Big Brother’lar distopik bir roman figürü degil sadece. Görmek, insanlar üzerinde bir hakimiyet kurma anlamina geliyor. Insanlarin hayatlarina müdahale etme, onlarin tavir ve davranislarini kendi dünyevi iktidarlari için tahkim ve tanzim etme dürtüsü bu. Çünkü görmek bir güç, otorite ve iktidar araci onlar için. Ne acinasi bir hal. Kul oldugunu unutan insanin hazin alçalisi. Halbuki bir baksa kendine, acziyetini anlayacak ve diyecek ki, “Ben ki burnumun ucunu bile göremezken dünyaya ilahlik taslayan sefil bir zavalliyim!”

Imam Sarani Hazretleri
Merve Sagan

Çok yönlü bir ilim ve irfan ehli, Misir’da hicri onuncu asrin önemli velilerinden , Abdülvehhab es-Sarani Hazretleri. Tam adi Ebü’l-Mevahib Abdülveh hab bin A hmed bin Ali es-Sarani el-Misri’dir. Sarani, 1493 yilinda Kahire’nin kuzey bölgesinde bu lu nan Ka l k asende’de anne tarafindan dedesinin evinde dünyaya geldi. Dogumundan yaklasik kirk gün sonra babasinin memleketi olan Menufiye’ye bagli Sakiyetü Ebi Sara’ya götürüldü. Sarani veya Saravi nisbesi, bu beldeden dolayidir. Imam Sarani, tasavvufi yönü ve dindar kimligi öne çikmis bir aileye mensuptur. Söz gelimi egitimine oldukça küçük yaslarda babasi Sihabüddin Ahmed’in nezaretinde basladi. Babasi Sihabüddin, yedi yasinda Kur’an’i ezberlemis ve imam olarak iki rekatta Kur’an’in tamamiyla namaz kaldirma yetkinligine sahip olmustur. Babasi, dönemin önemli alimlerinden Celaleddin Suyuti’ye giderek oglu Sarani için icazet istemis ve ona teberrüken icazet vermistir. Sarani’nin babasi Sihabüddin Ahmed, sahip oldugu ilimleri babasi Nureddin Ali el-Ensari’den tedris etmis, onun yolunu takip ederek ilim, amel ve halka hizmeti görev edinmis, böylelikle alim ve sufi kimligini kendisinde mezcetmistir. Ibrahim el-Metbuli’nin önemli müritlerinden olan Nureddin Ali el-Ensari, el-Ezher’de egitim görürken helal lokma ve veraiyla ön plana çikmis bir zattir. Sarani, dedesinin helal lokma ve vera konusundaki bu hassasiyetinin, babasi Sihabüddin Ahmed ve kardesi Abdülkadir tarafindan ayni sekilde devam ettirildigini ifade eder.

Allah’in ziyafet sofrasi: Kur’an-i Kerim
Islim Gümüstekin

Kur’an-i Kerim; Hazret-i Peygamberin, Cibril-i Emin’in Hira’da “oku” seslenisine muhatap olmasiyla baslayan ve bütün insanliga teblig ettigi bir kitaptir. Kur’an-i Kerim’in indirilis hikmeti ilk olarak bu Ilahi hitabin anlasilmasi, ikincisi yasanmasidir. Bu iki yönün gerçeklesmesini önceleyen önemli bir husus vardir. Yeryüzünde kitap olarak bahsettigimiz kaynaklar, insanlar tarafindan yazilmistir. Kur’an-i Kerim’le iliskimizde dikkat çekmemiz gereken Kur’an-i Kerim’in yazilmis bir kitap degil, Allah katindan indirilmis bir kitap olmasidir. Dolayisiyla Kur’an-i Kerim karsisinda durusumuz, ona yaklasimimiz, onunla irtibatimiz öncelikle bu temel farkla olusmalidir. Bu fark Kur’an-i Kerim’i okumayi, anlamayi ve ögrenmeyi önceleyen bir tazim ile onunla irtibat kurmamizi gerektirir. Diger deyisle Kur’an-i Kerim’le ilk irtibatin saygi üzerine kurulmasi onun anlamanin ilk adimidir. Bu sayginin en güzel örneklerinden biri Osmanli Devletinin kurucusu Osman Bey hakkinda gelen menkibede aktarilir. Osman Bey, Seyh Edebali’nin evinde misafir oldugu bir gece, kendisine uyumak üzere ayrilan odanin duvarinda Kur’an-i Kerim’in asili oldugunu görür. Kur’an-i Kerim bulunan bir odada ayak uzatarak uyumayi dogru bulmaz. Bir müddet bu Kur’an-i Kerim’i okuduktan sonra bagrina basarak sabaha kadar edep üzere dinlenir. Osman Bey, tam da bu esnada bir cihan devleti nasip olacagina isaret eden bir rüya görür. Bu menkibede geçen ayak uzatmamada beliren saygi ve anlam derinligini, onun bu hürmetinin cihan devleti kurucusu nasip ve bereketine nail olmasiyla bir arada düsünmek gerekir.

O Verirken de Güzeldir, Ertelerken de
Abdullah Taha Orhan

Nefsimiz haris bir tüccar gibi. Karsiliksiz hiçbir sey vermek istemiyor, dünya hayatini bir alisveris, bir ticaret olarak görüyor ve bizi bunu kabullenmeye zorluyor. Fakat alisverisin esit veya birbirine yakin durumda olanlar arasinda olabilecegini unutuyor bazen ve âlemlerin Rabbi ile -hasa- sanki esitmis gibi pazarlik masasinda oturdugunu zannediyor. Rabbine, “Bunu verirsen sunu veririm, su kadar vermezsen sunu hayatta vermem.” der gibi nefsin esasen “içten” pazarlikli bir halde oldugunu görebiliriz, onu biraz dessek. Bu yüzdendir ki, geçen ayki hikmetimizde de isaret edildigi gibi, her seyin karsiligini bu dünyada hatta simdi ve burada, hiç gecikmesizin görmek istiyoruz. Bu bakis açisinda nefsimizin birkaç yanilgisi var. Her seyden önce Rabbiyle pazarlik edebilecegi zanni. Evet, ortada bir “ticaret” olabilir fakat bu ticarette mutlak anlamda satici ancak Cenab-i Hak olabilir. Insan neye maliktir ki her seyin mutlak sahibine bir sey satabilsin? Kulluguna malik midir örnegin? Kullukta insanin payi ne kadardir ki onu sahiplenebilsin?

Yazicizade Ahmet Bican Hazretleri
Kâmil Yesil

Önceki makalemizde, “Küçük cihattan büyük cihada dönüyoruz.” hadis-i serifi üzerinde durmustuk ve bu sözün Tebük Savasindan dönerken ifade edilmesinden hareketle cihadin öncelikle kafirler ve müsriklerle ila-yi kelimetullah ugruna verilen savas olduguna dikkat çekmistik. Küfre riza göstermemek, Islam’in üstünlügünü kabul ettirmek anlaminda kafirlere karsi yapilmasi farz olan cihat, mücahitler ve Allah dostlari tarafindan da böyle anlasilmis ve uygulanmistir. Cihadi iki yönlü anlayan alim ve ariflerden biri de Yazicizade Ahmet Efendi’dir. Halkimizin Envarü’l- Âsikîn eseriyle taniyip sevdigi Yazicizade Ahmet Efendi’yi biz de bu eseriyle tanidik ve sevdik.

Yazilarin tamami derginin Kasim, 2022 sayisinda.