Ahirete yolculadigimiz merhum seyhimiz , kutlu hayatini ilim ve gerçekleri yayma, tevhid dini olan Islam’in prensiplerini nesretme noktasinda geçirdi. Yegane hedefi, dinimizin ögretilerini hayata geçirme ve gerçek tasavvufu canlandirma idi. Seyh Hazretleri, bu hedefin gerçeklesmesini; kisinin, kardesi olan diger insanlar ile Rabbi arasindaki iliskileri düzeltmeye bagli olma ön sartina baglardi. Kisinin kardesi ile olan iliskileri baglaminda Seyh Hazretleri istisnasiz herkesi Allah’in yoluna davet ediyor; kimsenin mezhebine, mesrebine ve asiretine bakmiyordu. Tam aksine bütün insanlari kaynasmaya, dayanismaya ve birbirleriyle muhabbet etmeye çagiriyordu. Insanlarin ancak karsilikli olarak ilgi ve alakalarini sürdürmek suretiyle dogru bir yola girebileceklerinin altini çiziyordu. Aksi takdirde insan, toplumda hiçbir yer edinemez. Bireyleri daginik olan toplumu, saglam bir sekilde kurabilmek mümkün degildir. Fertleri birbiriyle kavgali olan bir toplumun huzurlu olmasi düsünülebilir mi? Su halde toplumun ilerlemesi; kardeslesme, yardimlasma ve ayriligi körükleyip fitne tohumlarini saçan her türlü davranistan uzak durma ile saglanabilir. Iste Hazret-i Peygamberin, “Karsilasan iki mü’minin durumu birbirlerini yikayan iki elin durumu gibidir; bunlar mutlaka birbirlerinden istifade ederler.” (Kenzü’l-Ümmal, 1/155) hadis-i serifi tam da buna isaret eder. Su halde toplumsal yardimlasma kesinlikle zorunlu olan bir husustur. Böylece toplum bir tek el haline gelecek, kardeslik ve baris, bireyleri birbirine baglayacak; sefkat ve merhamet her tarafta egemen olacaktir. Nitekim Allah Resulü, bu durumu söyle canlandirmaktadir: “Sevgi ilgi ve merhamette mü’minler bir beden gibidirler; herhangi bir organi rahatsiz oldugunda diger organlarin tamami etkilenir; uykusuz kalip adeta sitmaya yakalanir.” (Buhari, Edep, 27) Müslümanin Rabbi ile olan iliskisini ise Seyh Hazretleri söyle açikliyordu: “Gerçek mutluluk ve kiymet ancak Allah’in emirlerini yerine getirmek ve yasaklarindan kaçinmakla elde edilebilir.” Nitekim yüce Allah buyuruyor ki: “Biz Adem’in çocuklarina çok deger verdik.” (Isra, 70) Ancak bu “degerden” maksat nedir? Bazi müfessirler demisler ki: “Allah’in deger vermesi kuluna akil ve mesaj anlamina gelir çünkü yüce Allah insana nefsine agir gelen birtakim sorumluluklar yüklemis ancak ayni zamanda ona akil nimeti vermistir. Iste bu akil sayesinde söz konusu agir sorumluluklarin üstesinden gelir. Ayrica bakiyoruz ki yüce Allah hayvanlara sorumluluk y üklememis çünkü onlara akil da vermemistir. Ayni sekilde delileri de mükellef kilmamistir çünkü onlar da akil nimetinden mahrum birakilmislardir.”


(Yazinin tamami derginin 132. sayisinda.)