(Bu makale, Seyh Muhammed Muta’ El-Haznevi Hazretlerinin sohbetlerinden derlenmistir.)

Merhum Seyhimiz (ks) söyle buyururlardi: Haznevi-Naksibendi tarikatinin iki temel esasi vardir. Birinci esas, seriat-i Muhammedîye’ye tâbi olmaktir. Dolayisiyla tarikat, seriat üzerine bina edilmistir. Muhammedî seriata tâbi olmadan tarikatta seyr yani yolculuk, yol almak mümkün degildir.  

Ikinci esas ise muhabbet, ihlas ve teslimdir. Tarikattaki önemli islerden birisi muhabbettir. Dolayisiyla müritten istenen tarikati, seyhi, ihvani seven birisi olmasidir. Tarikat, muhabbetsiz tam olmaz ve bir meyve vermez. Tarikatta müride muhabbet hasil oldu mu her sey ona kolay gelir. Ona Allah’a taat ve ibadet etmek, nafileleri eda etmek, zikir ve evradlari yaparak korumak, hatme ve sohbetlere katilmak kolay olur. Hatta bu isler nefse ne kadar zor ve yorucu gelse de onlardan büyük lezzet alir.

Muhabbetle yapilan her amel zor olsa da kolaylasir, muhabbetsiz is ise kolay olsa da zorlasir. Dünyevî islerde dahi böyledir, ziraatle veya ticaretle ugrasan kimse eger isini seviyorsa onu büyük bir canlilik ve gayretle yapar. Ne yorulur, ne bikar, ne de zorluk hisseder. Çünkü kalbinde bu ise karsi bir sevgi vardir. Dolayisiyla onun her geçen gün isindeki canliligi artar.  Fakat bu kimsenin kalbinde isine karsi bir sevgisi yoksa isini tembellikle yaptigini görürüz. Sonra da bikkinlik gelir ve her geçen gün, bu dünyevî isi terk edinceye kadar, tembelligi artar.

(Yazinin tamami Ilim ve Irfan Dergisi Ocak 2013 sayisinda...)