Büyük bir kismi “yok” edilen “Endülüs” medeniyeti kalintilariyla bile bütün dünyanin ilgi odagi konumunda. Lise yillarinda anlatilan, Endülüs Emevi Devletinin ulastigi yüksek medeniyet, bugün Ispanya’nin Endülisya eyaleti olarak isimlendirilen bölgede kirintilariyla insanlara sunuluyor.

Hafizalarda kazinan Elhamra Sarayi ile Kurtuba Camii ve kütüphanesinin akibeti insanin içini acitiyor. Yüzyillarca bütün bilim dallarinda dünyanin merkezi olan Girnata ve Kurtuba, isgalden sonra vahsice yok edilmis. Kurtuba Kütüphanesindeki yüz binlerce ciltlik eser yakilmis veya Vadi el-Kebir Nehri’ne atilmis. Yine Girnata’da bir milyondan fazla el yazmasi eser yakilirken, engizisyon mahkemelerinin karariyla on binlerce Müslüman, sirf inançlarindan ötürü ya sürgün edilmis ya da katledilmis.

Iste böyle bir ön bilginin ardindan basliyorsunuz Endülüs medeniyetinin izlerini görmeye. Uçaginiz Malaga Havalimanina indiginde, Akdeniz sahillerinde yaklasik 600 bin nüfuslu bir sehir buluyorsunuz karsinizda. Cebelitarik Bogazini geçen Endülüs ordularinin Vizigot Krali Rodrigo’yu maglup ettikten sonra ilk fethettigi yerlesim birimlerinden birisi olan sahil seridindeki sehirde bugün en dikkat çeken özellik, dogal yesil alanlar. Ispanya genelinde göreceginiz botanik parklarini izlemeye buradan basliyorsunuz. Sehrin hemen her yerinde genis yollar ve yesil alanlar hakim. Sakin sokaklarda trafik karmasasinin olmamasi dikkatinizi çekiyor. Yüksek bir noktadan panoramik sehir seyri yaptiginizda limandan arenaya kadar bütün detaylari izleme firsatiniz oluyor.

(Yazinin tamami Ilim ve Irfan dergisinin Haziran, 2013 sayisinda…)