Dinin cemaat halinde yasanmasi özellikle Islâm dininde son derece önemlidir. Derin bir manevî hayat yasamak için bir araya gelen sufiler gerek tekke ve dergahlarda gerekse de bunun disindaki yerlerde sik sik bir araya gelmeye, zikir ve sohbet meclisleri düzenlemeye çalismislardir. Bunu yaparken de hem müridler hem de müridler ile seyh arasindaki iliski muhabbet ve saygi hisleri üzerine kurulustur.

Sufileri diger dinlerdeki rahiplerle karsilastirdigimizda hal ve davranislari daha net olarak açiga çikar. Bu yazimizda sevgi ve hosgörü dini olarak anlatilan Hristiyanligin ve bu dinin maneviyat hareketi olan ruhbanlik ile bir karsilastirma yapmak istiyoruz. Böylelikle “tasavvuf” ve “ruhbanlik” arasindaki benzerligin yalnizca surette oldugu hakikat itibariyla bu iki hareketin birbirinden çok ayri oldugunu anlatacagiz.

(Yazinin tamami Ilim ve Irfan dergisi Eylül (2014) sayisinda.)