Imam-i Azam. Islam fikih tarihinin zirve isimlerinden. Islam hukukunun sistemli bir sekilde yazilmasina öncülük eden büyük müctehid. Hanefi mezhebinin Imam’i.

Adi Numan bin Sabit bin Zuta bin Mah olup Hicret’in 80. yilinda Kufe’de dogmustur. Rivayetlerde, babasinin Hazret-i Ali’yi ziyaret edip ondan dua istedigi, Ali Efendimizin de ona ve zürriyetine dua ettigi kaydedilmektedir. Irki konusunda kaynaklarda farkli bilgiler verilmekte; Arap, Fars, Afgan ya da Türk olduguna dair çesitli rivayetler bulunmaktadir. Bunlarin her birini destekleyen çesitli deliller mevcut olmakla birlikte, agirlikli görüs Fars oldugu yönündedir. Irki konusunda ortaya atilan bu kadar farkli görüs, babasinin birçok memlekette, kisa sürelerle de olsa ikamet etmesiyle açiklanmaktadir.

“Ebu Hanife” kalip olarak künye gibi durmakla birlikte bir lakaptir çünkü, Numan bin Sabit’in, hocasinin adini verdigi oglu Hammad disinda bir çocugunun bulunmadigi bilinmektedir. Bu durumda Hanife, ya sürekli yaninda tasidigi ve bu adla anilan bir divitten dolayi ya da hak ve adalete bagliligini ifade etmek üzere kullanilmistir. En büyük imam, anlamina gelen Imam-i Azam sifatini ise, ilimdeki yetkinligi ve öncülügü sebebiyle almistir.

(Yazinin tamami Ilim ve Irfan dergisi Mart (2014) sayisinda.)